Sỏi túi mật thai nhi - Fetal Cholelithiasis (Gallstone)

 

Sỏi túi mật thai nhi

Fetal Cholelithiasis (Gallstone)

Bs Võ Tá Sơn lược dịch

Đơn vị Y học bào thai, Bệnh viện Vinmec Times City

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu sỏi túi mật ở thai nhi là gì, bạn cần làm thêm xét nghiệm gì và ảnh hưởng của sỏi túi mật lên em bé và gia đình bạn.

Sỏi túi mật thai nhi là gì?

Túi mật là một cấu trúc dạng túi nhỏ nằm gần gan và chứa dịch mật, là dịch mà cơ thể sử dụng để tiêu hóa thức ăn. Đôi khi dịch ở bên trong túi mật không được hòa tan hoàn toàn và nó có thể có sỏi hoặc bùn trong đó. Điều này khá thường gặp ở người lớn và trẻ em, nhưng hiếm hơn, nó cũng có thể xảy ra ở thai nhi trong quý 3 của thai kỳ. Khi điều này được quan sát thấy trên siêu âm thai, chúng ta gọi là sỏi túi mật thai nhi (fetal cholelithiasis hay fetal gallstones).

Hình ảnh sỏi túi mật thai nhi ở thai 36 tuần. Bản quyền @Bs Võ Tá Sơn

Sỏi túi mật thai nhi được chẩn đoán và theo dõi như thế nào trong thai kỳ?

Sỏi túi mật thai nhi thường được chẩn đoán trên siêu âm thường quy một vài tháng trước khi sinh. Bạn không nhất thiết phải siêu âm quý 3 chỉ để nhìn xem có sỏi túi mật hay không. Nhưng nếu bạn có thực hiện siêu âm quý 3 vì một lý do nào khác, thì điều này có thể phát hiện được sỏi túi mật. Sỏi túi mật thai nhi được quan sát thấy ở khoảng 1 trên 100 em bé. Khi sỏi túi mật thai nhi được chẩn đoán, không cần thiết phải xét nghiệm gì thêm hoặc theo dõi thêm.

Nguyên nhân gây ra sỏi túi mật thai nhi?

Nguyên nhân của sỏi túi mật thai nhi vẫn chưa được biết. Nó không liên quan chặt chẽ với giới tính thai nhi hoặc các bất thường khác. Hơn 75% trường hợp nó là đơn độc, không đi kèm với các bất thường khác của mẹ và thai. Trong các trường hợp còn lại, mẹ và/hoặc thai có thể có các vấn đề sức khỏe từ trước, điều này làm tăng nguy cơ gây sỏi túi mật thai nhi. Tuy nhiên, sỏi túi mật ở thai nhi trên các bệnh nhân có các vấn đề sức khỏe từ trước cũng thường hiếm xảy ra, do đó, rất khó để xác định chính xác mức độ ảnh hưởng của các vấn đề này đến quá trình hình thành sỏi mật. Một số vấn đề sức khỏe liên quan là nhau bong non, mẹ sử dụng ma túy, nhịn ăn kéo dài, bệnh tiểu đường các type, tiền sử mẹ có sỏi mật, bất đồng nhóm máu ABO hoặc Rh, bất thường giải phẫu của thai nhi, các bất thường về mặt di truyền, nước ối ít hoặc thai chậm tăng trưởng.

Hình ảnh sỏi túi mật trên mode 3D skeleta ở thai nhi 36 tuần. Bản quyền hình ảnh thuộc về @Bs Võ Tá Sơn.

Sỏi túi mật ở thai nhi được điều trị như thế nào?

Sỏi túi mật ở thai nhi có xu hướng tự thoái triển mà không cần điều trị gì trước khi em bé được 1 tuổi. Sau sinh trẻ có thể được theo dõi mỗi vài tuần đến 1 tháng với siêu âm để kiểm tra xem sỏi túi mật đã thoái triển hay chưa, và điều này nên được thực hiện sau khi tư vấn với bác sĩ nhi khoa. Hầu hết các trẻ không có bất kỳ triệu chứng gì. Sỏi túi mật thai nhi chỉ cần điều trị khi trẻ có các triệu chứng sau sinh. Bạn cần thông báo cho bác sĩ nhi khoa biết về các triệu chứng như nôn mửa, vàng nhẹ củng mạc mắt (vàng nhẹ nhãn cầu), đặc biệt là trong 1 – 3 tuần đầu đời. Nếu trẻ được đánh giá và sỏi túi mật được nghĩ tới là nguyên nhân gây nên các triệu chứng này, trẻ có thể được điều trị bằng thuốc gọi là acid ursodeoxycholic cho đến khi sỏi túi mật biến mất. Rất hiếm khi trẻ có thể có các triệu chứng và kết quả đánh giá cho thấy sỏi mật đang làm tắc dòng chảy của dịch tiêu hóa và gây viêm túi mật, được gọi là cholecystitis. Trong trường hợp cực kỳ kiếm gặp nữa, phẫu thuật có thể được khuyến cáo để cắt bỏ túi mật. Phẫu thuật này sẽ chữa khỏi sỏi mật và viêm túi mật.

Bạn nên hỏi thêm điều gì?

·        Có tìm thấy dấu hiệu bất thường khác đi kèm không?

·        Tôi nên siêu âm lại sau bao lâu?

·        Em bé có thể được chăm sóc sau sinh tốt nhất ở đâu?

·        Cơ sở này có thể phẫu thuật túi mật sau sinh không?

·        Tôi có thể gặp trước đội ngũ bác sĩ sẽ chăm sóc con tôi sau sinh không? 

     Tham khảo từ ISUOG

Bs Võ Tá Sơn