Nhiễm Cytomegalovirus (CMV) trong thai kỳ
Cytomegalovirus (CMV) infection in pregnancy
Bài viết này nhằm giúp bạn hiểu nhiễm trùng Cytomegalovirus (CMV) là gì, bạn cần những xét nghiệm nào và ý nghĩa của việc được chẩn đoán nhiễm Cytomegalovirus (CMV) đối với bạn, con bạn và gia đình bạn.
Nhiễm Cytomegalovirus là gì?
Cytomegalovirus (CMV) là một loại virus phổ biến ở người ở mọi lứa tuổi. Khi thai phụ nhiễm CMV, tình trạng nhiễm trùng thường nhẹ nhưng virus cũng có thể lây truyền qua nhau thai và ảnh hưởng đến thai nhi. Điềunày được gọi là nhiễm CMV bẩm sinh và nó có thể gây dị tật bẩm sinh và các vấn đề sức khỏe khác.
CMV lây lan như thế nào?
Loại virus này lây lan từ người bị nhiễm bệnh qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, nước tiểu, tinh dịch, dịch âm đạo, máu, nước mắt, phân hoặc sữa mẹ, các cơ quan cấy ghép và truyền máu. CMV có thể tồn tại trong chất dịch cơ thể của trẻ như nước bọt và nước tiểu trong nhiều tháng sau khi bị nhiễm trùng.
CMV bẩm sinh có thể phòng ngừa được không?
Bạn có thể giảm nguy cơ nhiễm cytomegalovirus bằng cách giảm tiếp xúc với nước bọt và nước tiểu của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nước bọt và nước tiểu của trẻ nhiễm CMV có chứa một lượng lớn virus. Ví dụ, bạn có thể ngăn nước bọt của trẻ lọt vào miệng bằng cách không dùng chung thức ăn, dụng cụ, cốc hoặc ly. Ngoài ra, bạn nên rửa tay sau khi thay tã. Những biện pháp này không thể loại bỏ nguy cơ nhiễm cytomegalovirus nhưng chúng có thể làm giảm nguy cơ của bạn. Hiện tại không có vắc xin cho CMV.
Tại sao nhiễm CMV lại quan trọng?
Khi trẻ bị nhiễm virus trước khi sinh được gọi là nhiễm CMV bẩm sinh. Khi một người đang mang thai và bị nhiễm CMV lần đầu tiên, có 40% khả năng truyền sang con. Khi nhiễm trùng cũ tái hoạt động hoặc nhiễm một chủng virus mới trong thời kỳ mang thai, nguy cơ lây nhiễm sang em bé đang phát triển sẽ thấp hơn. Không phải tất cả trẻ sơ sinh nhiễm virus trong thai kỳ đều bị dị tật bẩm sinh hoặc các vấn đề khác do nhiễm trùng. Trong số trẻ sơ sinh nhiễm virus, khoảng 1-10% sẽ có các triệu chứng khi sinh. Nếu nhiễm CMV xảy ra trong ba tháng đầu tiên, khả năng não, thính giác và thị giác bị ảnh hưởng sẽ lớn hơn so với nhiễm trùng xảy ra muộn hơn trong thai kỳ.
Làm sao tôi biết liệu con tôi có bị ảnh hưởng hay không?
Siêu âm có thể cho thấy một số vấn đề do CMV bẩm sinh gây ra, chẳng hạn như cân nặng thấp, kích thước đầu nhỏ, bánh nhau dày và những thay đổi trong cấu trúc não. Tuy nhiên, nhiều trẻ mắc CMV bẩm sinh sẽ không có dấu hiệu nhiễm trùng trên siêu âm. Các khía cạnh như thiểu năng trí tuệ và khuyết tật học tập có thể không được nhìn thấy trên siêu âm. Chọc ối là thủ thuật lấy đi một lượng nhỏ nước ối bao quanh em bé (nước ối). Dịch ối này có thể được xét nghiệm CMV. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể giải thích những rủi ro và lợi ích của việc thực hiện xét nghiệm này. Sau khi em bé chào đời, nước bọt, nước tiểu hoặc máu của em bé có thể được xét nghiệm CMV.
Tôi có nên làm một số xét nghiệm không?
Nhiễm trùng ở người mẹ không có triệu chứng trong hầu hết các trường hợp. Một trong những triệu chứng phổ biến nhất là tình trạng khó chịu nói chung hoặc mệt mỏi, nhức đầu, sốt hoặc đau cơ, bao gồm cả men gan tăng cao. Một người đã bị nhiễm CMV sẽ sản xuất kháng thể trong máu. Cách hiệu quả nhất để chẩn đoán nhiễm trùng ở người mẹ là xét nghiệm huyết thanh học, tuy nhiên, xét nghiệm CMV không được khuyến cáo thường quy cho tất cả phụ nữ trong thời kỳ mang thai hoặc trẻ sơ sinh. Điều này là do các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm không thể dự đoán được trẻ nào sẽ bị nhiễm CMV hoặc có vấn đề sức khỏe lâu dài. Vì vậy, cách chẩn đoán nhiễm trùng mẹ hiệu quả nhất là xét nghiệm huyết thanh học (xét nghiệm máu). Thông qua xét nghiệm máu đặc biệt, xét nghiệm kháng thể IgG và IgM và ái lực IgG, chúng ta có thể chẩn đoán loại nhiễm trùng ở phụ nữ mang thai:
IgG-IgM-: Bệnh nhân chưa được miễn dịch.
IgG+ IgM-: Nhiễm trùng trong quá khứ. Bệnh nhân được miễn dịch.
IgG+ IgM+ với ái lực thấp: Nhiễm trùng rất gần đây cách đây chưa đầy 12 tuần.
IgG+ IgM+ có ái lực cao: Nhiễm trùng gần đây nhưng cách đây hơn 12 tuần hoặc tái hoạt CMV
Tải lượng virus CMV trong máu mẹ cũng có thể được thực hiện. Tải lượng dương cho thấy tình trạng nhiễm trùng, nhưng đôi khi tải âm không loại trừ được tình trạng nhiễm trùng gần đây.
Làm thế nào được chẩn đoán nhiễm trùng ở con tôi?
Thông qua chọc ối. Việc này nên được thực hiện từ tuần thứ 20 của thai kỳ hoặc 4 tuần sau khi nghi ngờ mẹ nhiễm trùng từ nửa sau của thai kỳ. Nếu CMV được phát hiện trong nước ối, điều đó cho thấy em bé đã bị nhiễm bệnh nhưng điều đó không có nghĩa là em bé bị ảnh hưởng. Có tới 80% thai nhi bị nhiễm bệnh không có triệu chứng khi sinh.
Liệu có cần sớm không?
Không, được phép chờ đợi chuyển dạ tự nhiên.
Có thể sinh thường ngả âm đạo không?
Việc sinh nở sẽ diễn ra qua đường âm đạo trừ khi có bất kỳ chỉ định nào về việc sinh mổ vì bất kỳ lý do nào khác.
Liệu tôi có thể cho con bú được không?
Được. Cho con bú được cho phép.
CMV bẩm sinh có thể điều trị được không?
Đối với trẻ sơ sinh có dấu hiệu nhiễm CMV bẩm sinh khi sinh, thuốc kháng virus có thể cải thiện thính lực và một số kết cục phát triển.
Các triệu chứng của con tôi khi mới sinh là gì?
Khoảng 1 trong 200 trẻ sinh ra bị nhiễm cytomegalovirus bẩm sinh. Khoảng 1 trong 5 trẻ sơ sinh này sẽ bị dị tật bẩm sinh hoặc các vấn đề sức khỏe lâu dài khác. Trẻ sơ sinh bị nhiễm cytomegalovirus bẩm sinh có thể có dấu hiệu ngay từ khi sinh ra. Một số dấu hiệu cho thấy em bé có thể bị nhiễm cytomegalovirus bẩm sinh khi mới sinh là; phát ban, vàng da (vàng da hoặc mắt), đau họng, sưng hạch, đầu nhỏ, nhẹ cân, gan lách to, co giật hoặc viêm võng mạc (võng mạc mắt bị tổn thương). Trong những trường hợp nghiêm trọng, chúng có thể khởi phát các vấn đề sức khỏe lâu dài, chẳng hạn như mất thính giác, chậm phát triển và chậm vận động, giảm thị lực, đầu nhỏ hoặc co giật. Trẻ sơ sinh của các bà mẹ được chẩn đoán nhiễm CMV nguyên phát trong thai kỳ nên được xét nghiệm nhiễm CMV bẩm sinh. Vì mất thính lực là dấu hiệu phổ biến nhất của CMV bẩm sinh nên những em bé không được kiểm tra thính giác bình thường khi sinh cũng có thể được xét nghiệm CMV bẩm sinh. Trẻ sơ sinh có dấu hiệu nhiễm cytomegalovirus bẩm sinh khi sinh có thể được điều trị bằng thuốc gọi là thuốc kháng virus. Thuốc kháng virus có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của các vấn đề sức khỏe và mất thính giác. Tuy nhiên, chúng phải được sử dụng thận trọng vì tác dụng phụ. Trẻ sơ sinh bị nhiễm CMV bẩm sinh cần được thăm khám thường xuyên ở Đơn vị Nhi khoa.
Cập nhật lần cuối: tháng 9 năm 2023
Bs Võ Tá Sơn dịch từ Thông tin dành cho khách hàng của ISUOG
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét